Ooit gedacht het traplopen van een kwetsbare oudere veiliger te kunnen maken met een rolletje "glow in the dark tape"? Of de mantelzorgende partner weer te laten slapen 's nachts met een draadloze deurbel? Ergotherapeuten zijn goed in het vinden van oplossingen, maar soms kan het nog simpeler!

Een vraag die ik de laatste jaren steeds vaker zie terug komen, vooral met het voorjaar in aantocht, is het veilig (blijven) fietsen. Elektrisch fietsen heeft de afgelopen jaren een behoorlijke vlucht genomen. Vooral vitale ouderen hebben we de afgelopen jaren massaal de overstap naar de E-Bike zien maken. De mensen die gebruik maken van de elektrische fiets ondervinden hier duidelijk voordeel van. Waar het eerst met moeite lukte om familie en vrienden per fiets te bereiken gaat dit nu een stuk gemakkelijker. Kracht en uithoudingsvermogen, iets wat op oudere leeftijd doorgaans wat minder wordt, zijn niet langer reden om het fietsen te laten. En dat bewegen gezond is, dat is toch zeker tot deze groep doorgedrongen! Omdat, door de E-Bike, kracht en uithoudingsvermogen niet langer een reden zijn om het fietsen te laten krijg ik in de praktijk steeds vaker vragen over fietsen en veiligheid. Dit zijn vaak terechte vragen die soms van de betreffenden zelf komen, maar ook vaak uit de omgeving: andere zorgverleners of zonen en dochters van deze mensen. Doordat kracht en uithoudingsvermogen nu niet meer voor het fietsen zelf nodig zijn blijven mensen langer fietsen. Dit terwijl een aantal andere vereiste vaardigheden wel wat minder zijn geworden, zoals: de coördinatie die nodig is voor het veilig op- en afstappen de reactiesnelheid en handelingssnelheid om snel en veilig te kunnen stoppen met de fiets doordat er minder snel gereageerd kan worden is het soms nodig dat verder vooruit gekeken wordt in het verkeer zodat er op tijd geanticipeerd kan worden. Wat kan ergotherapie betekenen bij deze problemen? 1. Vaak is het nuttig om samen met de cliënt het fietsen te bekijken om het probleem helder te krijgen: reageert iemand efficiënt op het overige verkeer? Lukt het goed om veilig te stoppen en af te stappen? Dit om de veiligheid van het fietsen goed in kaart te brengen. 2. Naar aanleiding hiervan is het soms voldoende om het geconstateerde probleem bij het fietsen samen te oefenen. Bijvoorbeeld: hoe lukt het om weer veilig af te stappen en is de manier die op dit moment gebruikt wordt de meest veilige manier? Soms is deze stap wat uitgebreider en moet de verkeersdeelname zelf geoefend worden. 3. De instelling van de fiets wordt kritisch bekeken: kan het zadel een klein stukje lager waardoor iemand wel met de voeten bij de grond kan, maar nog steeds hoog genoeg zit om een gezonde pedaalslag te maken? Kan iemand met meer ontspanning fietsen door het stuur te verstellen? 4. Als het niet lukt om met oefenen en advies het fietsen te verbeteren kan er naar aanpassing van de fiets gekeken worden. Zo valt te denken aan: een comfortfiets waarbij het zadel verder achter de trapas geplaatst is waardoor men goed met de voeten bij de grond kan er kunnen zijwielen voor volwassenen op zicht gevraagd worden en uitgeprobeerd. een driewielfiets kan overwogen worden veel ongelukken gebeuren doordat de voeten van de pedalen glijden, anti-slip pedalen bieden dan soms een uitkomst Op de site van de fietsersbond is een prototype fiets voor ouderen ontworpen. Deze beschikt onder anderen over een sterkere koplamp, een bagagetrolley, bredere banden en een richtingaanwijzer. Leuk om eens te bekijken. Ook voor complexere fietsaanpassingen kan een ergotherapeut goed mee zoeken naar de meest geschikte oplossing. Vaak is het mogelijk een fiets aanpassing bij de WMO aan te vragen.